Nếu có dịp hành hương về vía Bà, tham quan vùng Bảy Núi, đi chợ biên giới ở Châu Đốc, An Giang, bạn hãy thử một lần theo kênh Vĩnh Tế xuôi về Hà Tiên, mảnh đất “đầu ngọn gió” để hiểu và yêu thêm vùng đất cực nam của tổ quốc.
Điểm đến đầu tiên của chuyến hành hương về miền đất Hà Tiên là chùa Sắc Tứ Tam Bảo. Đây là ngôi chùa do Khai trấn Cửu Lộc Hầu Mạc Cửu cho xây dựng để mẹ ngài tu hành. Chùa Tam Bảo từng được ca ngợi qua bài vịnh Tiêu tự thần chung của Mạc Thiên Tích. Ngày nay, chùa tuy không còn giữ được lối kiến trúc ban đầu, nhưng vẫn mang dáng vẻ thanh u, tĩnh mịch của chốn tu hành.
Đã đến Hà Tiên không thể nào không ghé thăm từ đường của dòng họ Mạc. Nằm trên đường Mạc Cửu dưới chân núi Bình San, khu di tích lăng Mạc Cửu thờ dòng họ Mạc mà khởi đầu là Mạc Cửu, người đã có công khai phá mảnh đất Hà Tiên hơn 300 năm trước. Con đường dẫn vào khu di tích có hai hồ chứa nước ngọt có cách đây trên 200 năm. Xưa, hồ là nguồn nước dự trữ cho sinh hoạt của người dân Hà Tiên trong mùa khô hạn, nay hồ trồng đầy sen. Bên trong cổng là một khoảng sân rộng, tạo cho không gian lăng mộ lúc nào cũng yên tĩnh và trầm mặc. Từ đây, phóng tầm mắt ra xa là mặt hồ đầy sen. Khung cảnh thật yên bình, tĩnh lặng. Đối diện cổng là đền thờ Mạc Cửu, cột vuông, có hoành phi và liễn đối...
Hà Tiên còn có Thạch Động (còn gọi là Vân Sơn). Chẳng biết tự bao giờ mà người dân Hà Tiên tự hào: Thạch Động chính là nơi khởi nguồn của câu chuyện cổ tích Thạch Sanh chém chằn trong ký ức tuổi thơ. Bước lên những bậc đá rêu phong đã nhuốm màu thời gian vào trong động, du khách gặp một ngôi chùa nằm trong lòng núi, bên trong có nhiều tượng Phật lớn nhỏ. Trong hang, lồng lộng gió mát lạnh. Thạch Động còn có những thạch nhũ hình thù lạ mắt như con chằn, một phụ nữ tóc dài mà dân gian quen gọi là Phật Bà Quan Âm... Ra phía sau động, du khách sẽ choáng ngợp với cảnh vách đá cheo leo và toàn cảnh thôn Vân, xa xa là mũi Nai. Từ đây, đi bộ thêm vài bước chân là tới cửa khẩu Xà Xía, bên kia là đất nước Chùa Tháp.
Dọc theo biển, xuôi về hướng nam, du khách sẽ đến một cụm thắng cảnh nổi tiếng của Hà Tiên là Hòn Chông. Điểm nhấn ở Hòn Chông là hòn Phụ Tử ngày đêm sóng vỗ với những huyền thoại thắm đượm tính nhân văn của người dân Việt: hai cha con đã tiêu diệt thủy quái; người cha cứ mỗi chiều dẫn đứa con bé bỏng ra trước biển ngóng về miền quê xa với nỗi nhớ khôn nguôi... Ngày này, do sự khắc nghiệt của tạo hóa, hòn “cha” đã biến mất trong làn nước biển, chỉ còn lại hòn “con”. Người dân lại có dịp tưởng tượng thêu dệt nên huyền thoại về người con chờ cha đi biển mãi không về nên hóa đá...
Theo truyền thuyết, Hà Tiên đã là nơi hội tụ của các nàng tiên. Thực tế, Hà Tiên còn là vùng du lịch sinh thái biển "đệ nhất miền Tây" vì nó đã hội đủ 3 điều kiện: sinh thái tự nhiên, nền kinh tế đặc thù và tính nhân văn đa dạng. Trải qua bao thăng trầm của lịch sự, Hà Tiên vẫn nằm đó, lặng lẽ và trầm kính.
“Dù cho đi khắp trăm miền
Vẫn thương vẫn nhớ Hà Tiên ruột rà”.
Nếu có thời gian, hãy dành một buổi chiều, ở biển Hòn Chông, ngồi trên những tảng đá với hình thù kỳ dị, ngâm chân mình trong sóng biển. Nhìn những đợt sóng biển, cuốn vào chân rồi tan ra bất tận, ta thấy lòng mình bình yên lạ...
Ha Tien - Manh dat dau ngon gio
Neu co dip hanh huong ve via Ba, tham quan vung Bay Nui, di cho bien gioi o Chau Doc, An Giang, ban hay thu mot lan theo kenh Vinh Te xuoi ve Ha Tien, manh dat “dau ngon gio” de hieu va yeu them vung dat cuc nam cua to quoc.
Diem den dau tien cua chuyen hanh huong ve mien dat Ha Tien la chua Sac Tu Tam Bao. Day la ngoi chua do Khai tran Cuu Loc Hau Mac Cuu cho xay dung de me ngai tu hanh. Chua Tam Bao tung duoc ca ngoi qua bai vinh Tieu tu than chung cua Mac Thien Tich. Ngay nay, chua tuy khong con giu duoc loi kien truc ban dau, nhung van mang dang ve thanh u, tinh mich cua chon tu hanh.
Da den Ha Tien khong the nao khong ghe tham tu duong cua dong ho Mac. Nam tren duong Mac Cuu duoi chan nui Binh San, khu di tich lang Mac Cuu tho dong ho Mac ma khoi dau la Mac Cuu, nguoi da co cong khai pha manh dat Ha Tien hon 300 nam truoc. Con duong dan vao khu di tich co hai ho chua nuoc ngot co cach day tren 200 nam. Xua, ho la nguon nuoc du tru cho sinh hoat cua nguoi dan Ha Tien trong mua kho han, nay ho trong day sen. Ben trong cong la mot khoang san rong, tao cho khong gian lang mo luc nao cung yen tinh va tram mac. Tu day, phong tam mat ra xa la mat ho day sen. Khung canh that yen binh, tinh lang. Doi dien cong la den tho Mac Cuu, cot vuong, co hoanh phi va lien doi...
Ha Tien con co Thach Dong (con goi la Van Son). Chang biet tu bao gio ma nguoi dan Ha Tien tu hao: Thach Dong chinh la noi khoi nguon cua cau chuyen co tich Thach Sanh chem chan trong ky uc tuoi tho. Buoc len nhung bac da reu phong da nhuom mau thoi gian vao trong dong, du khach gap mot ngoi chua nam trong long nui, ben trong co nhieu tuong Phat lon nho. Trong hang, long long gio mat lanh. Thach Dong con co nhung thach nhu hinh thu la mat nhu con chan, mot phu nu toc dai ma dan gian quen goi la Phat Ba Quan Am... Ra phia sau dong, du khach se choang ngop voi canh vach da cheo leo va toan canh thon Van, xa xa la mui Nai. Tu day, di bo them vai buoc chan la toi cua khau Xa Xia, ben kia la dat nuoc Chua Thap.
Doc theo bien, xuoi ve huong nam, du khach se den mot cum thang canh noi tieng cua Ha Tien la Hon Chong. Diem nhan o Hon Chong la hon Phu Tu ngay dem song vo voi nhung huyen thoai tham duom tinh nhan van cua nguoi dan Viet: hai cha con da tieu diet thuy quai; nguoi cha cu moi chieu dan dua con be bong ra truoc bien ngong ve mien que xa voi noi nho khon nguoi... Ngay nay, do su khac nghiet cua tao hoa, hon “cha” da bien mat trong lan nuoc bien, chi con lai hon “con”. Nguoi dan lai co dip tuong tuong theu det nen huyen thoai ve nguoi con cho cha di bien mai khong ve nen hoa da...
Theo truyen thuyet, Ha Tien da la noi hoi tu cua cac nang tien. Thuc te, Ha Tien con la vung du lich sinh thai bien "de nhat mien Tay" vi no da hoi du 3 dieu kien: sinh thai tu nhien, nen kinh te dac thu va tinh nhan van da dang. Trai qua bao thang tram cua lich su, Ha Tien van nam do, lang le va tram kinh.
“Du cho di khap tram mien
Van thuong van nho Ha Tien ruot ra”.
Neu co thoi gian, hay danh mot buoi chieu, o bien Hon Chong, ngoi tren nhung tang da voi hinh thu ky di, ngam chan minh trong song bien. Nhin nhung dot song bien, cuon vao chan roi tan ra bat tan, ta thay long minh binh yen la...
Hà Tiên - Mảnh đất đầu ngọn gió
By Kinh Nghiệm Du Lịch
Nếu có dịp hành hương về vía Bà, tham quan vùng Bảy Núi, đi chợ biên giới ở Châu Đốc, An Giang, bạn hãy thử một lần theo kênh Vĩnh Tế xuôi về Hà Tiên, mảnh đất “đầu ngọn gió” để hiểu và yêu thêm vùng đất cực nam của tổ quốc.