Với diện tích hơn 11.460ha, nằm trên địa phận huyện Ba Vì (Hà Nội), Vườn Quốc gia Ba Vì là địa điểm không thể bỏ qua đối với những du khách ưa khám phá, mạo hiểm.
Một phần vườn quốc gia Ba Vì.
Từ trung tâm Hà Nội đi theo hướng Tây khoảng 65km, nhìn về phía tay trái trong làn mây trắng mỏng thấy 3 đỉnh núi- Ba Vì mờ ảo xuất hiện, và cũng là bắt đầu bước vào không gian lung linh huyền ảo của Vuờn quốc gia Ba Vì.
Với những người có thú “điền dã”, Vườn Quốc gia Ba Vì được coi là một địa điểm lý tưởng. Không bị tác động nhiều bởi bàn tay của con người, Vườn Quốc gia Ba Vì mang trong mình vẻ đẹp hoang sơ và lôi cuốn với màu xanh ngát của núi rừng, cùng những dòng suối nhỏ trong vắt chảy ngang lối đi qua thảm động thực vật phong phú.
Đỉnh Vua, đỉnh Tản Viên, đỉnh Ngọc Hoa - 3 đỉnh núi cao nhất thuộc dãy Ba Vì mang nhiều huyền thoại của thời lập đất, gắt liền với truyền thuyết “Sơn Tinh- Thủy Tinh”. Vườn quốc gia Ba Vì ôm trọn 3 đỉnh núi. Đây là thắng cảnh thần tiên, một không gian đầy huyền tích xưa và nay đan xen đầy thú vị.
Đường vào khu Vườn quốc gia Ba Vì thật thơ mộng, một bên là những cây cổ thụ rêu phủ cổ kính, một bên là không gian thoáng đãng với bầu trời xanh biếc và những làn mây vần vũ quanh đỉnh núi xám xa xa.
Cảm nhận của chúng tôi khi vào Vuờn quốc gia Ba Vì là núi cao, dốc dựng cheo leo và màu xanh phủ đầy tầm mắt. Con đường ngoằn ngoèo, quanh co, uốn lượn dẫn lối đi giữa hai bên là rừng cây bạt ngàn kéo dài như vô tận.
Buổi sáng mùa hè, không khí trong lành mát dịu, tạo cảm giác khoan khoái cho mỗi ai đặt chân đến đây. Theo lối mòn từ cổng đi vào là rừng thông vi vút và rừng tùng rộng lớn. Đứng nhìn sương sa xuống hồ nước mờ ảo, mỗi người có một cảm giác riêng.
Những ngày trời quang mây tạnh, nắng đẹp, khi mặt trời chênh chếch chiếu từ hướng Tây, đứng trên đỉnh núi Ba Vì có thể nhìn thấy rõ toàn cảnh Thủ đô Hà Nội yêu dấu, mà nổi bật là những khối nhà chung cư hiện đại, những cao ốc ở trung tâm thành phố.
Màn đêm buông xuống, Vườn Quốc gia Ba Vì như chuyển mùa rõ rệt, toàn một màu đen bao phủ. Thay vào tiếng chim hót líu lo của mỗi sớm bình minh là tiếng côn trùng kêu rả rích trong đêm, bất chợt là tiếng vượn hú và tiếng động của những loài thú đi ăn đêm đầy chất hoang dã...
Ông Đỗ Hữu Thế, Giám đốc Trung tâm Dịch vụ du lịch sinh thái và Giáo dục môi trường Ba Vì, cho biết, Ba Vì được ví như là “lá phổi xanh của Thủ đô”. Nơi đây có hệ thực vật khá phong phú và đa dạng, đã ghi nhận 812 loài bậc cao thuộc 99 họ, 472 chi. Trong số đó có một số loài lần đầu tiên được mô tả tại khu vực này, ví như: cây Mỡ Ba Vì, cây Cau Ba Vì, cây Lưỡi vàng nàng cò Ba Vì và 2 loài đặc hữu là Bời Lời Ba Vì, Cà Lồ Ba Vì và nhiều loài cây quý hiếm như: Bách xanh, Thông tre, Vù hương, Dẻ tùng sọc trắng, Lan kim tuyến. Bên cạnh đó, ở Vườn Quốc gia Ba Vì đã thống kê được 503 loài cây thuốc và 45 loài động vật quý.
Hướng Đông đỉnh Vua, cao 1.269 mét (so với mực nước biển), phải leo lên gần 800 bậc đá là tới đỉnh, trên đó có lập đền thờ Bác Hồ. Đối diện về phía Tây là đỉnh Tản Viên, cao 1.226 mét, leo lên 225 bậc, nơi có đền Thượng, tương truyền là nơi hóa của Đức thánh Tản - Sơn Tinh, một trong “Tứ bất tử” trong tâm linh của người Việt. Tiếp đó là đỉnh Ngọc Hoa (tương truyền là con gái Vua Hùng thứ 18), cao 1.120 mét. Do ên khí hậu Ba Vì thay đổi theo độ cao. Trên 500 mét luôn có sương mù bao phủ đỉnh nđây là vùng địa hình đồi núi núi. Dù khó khăn, vất vả, nhưng khi chạm chân tới đỉnh núi, khi người và mây hòa lẫn vào nhau, khi cảm giác như đang rất gần với thần linh, lắng tâm với những huyền tích khác nhau, trong cái huyền ảo của trời đất, rừng núi... mỗi người bỗng cảm thấy tâm hồn được thanh thoát kỳ lạ...
Xuống núi, ở độ cao khoảng 800 mét (so với mực nước biển), rẽ phải, vượt lên một đoạn dốc cao và khúc khuỷu “cua tay áo” là khu phế tích gồm nhà thờ, những khu biệt thự nghỉ mát, cô nhi viện và cả nhà tù của thực dân Pháp để lại cách đây gần trăm năm với rêu phong cổ kính, mang vẻ đẹp hoang sơ nơi đại ngàn.
Xuống độ cao 600 mét, là khu di tích kháng chiến chống Pháp, nơi ghi dấu trận đánh lịch sử của Trung đoàn Ba Vì ngày 31/12/1951, cắt đứt phòng tuyến sông Đà của Pháp, tạo cho quân ta đánh thắng chiến dịch Hòa Bình năm 1952.
Rời Vườn Quốc gia Ba Vì trong sự vấn vương và nuối tiếc, chúng tôi cảm nhận được phần nào ở nơi đây về cả về thiên nhiên kỳ vĩ và dấu ấn lịch sử của biết bao đời thế hệ cha ông ta đã tạo dựng.
Vuon quoc gia Ba Vi - Hoang so va huyen thoai
Voi dien tich hon 11.460ha, nam tren dia phan huyen Ba Vi (Ha Noi), Vuon Quoc gia Ba Vi la dia diem khong the bo qua doi voi nhung du khach ua kham pha, mao hiem.
Mot phan vuon quoc gia Ba Vi.
Tu trung tam Ha Noi di theo huong Tay khoang 65km, nhin ve phia tay trai trong lan may trang mong thay 3 dinh nui- Ba Vi mo ao xuat hien, va cung la bat dau buoc vao khong gian lung linh huyen ao cua Vuon quoc gia Ba Vi.
Voi nhung nguoi co thu “dien da”, Vuon Quoc gia Ba Vi duoc coi la mot dia diem ly tuong. Khong bi tac dong nhieu boi ban tay cua con nguoi, Vuon Quoc gia Ba Vi mang trong minh ve dep hoang so va loi cuon voi mau xanh ngat cua nui rung, cung nhung dong suoi nho trong vat chay ngang loi di qua tham dong thuc vat phong phu.
Dinh Vua, dinh Tan Vien, dinh Ngoc Hoa - 3 dinh nui cao nhat thuoc day Ba Vi mang nhieu huyen thoai cua thoi lap dat, gat lien voi truyen thuyet “Son Tinh- Thuy Tinh”. Vuon quoc gia Ba Vi om tron 3 dinh nui. Day la thang canh than tien, mot khong gian day huyen tich xua va nay dan xen day thu vi.
Duong vao khu Vuon quoc gia Ba Vi that tho mong, mot ben la nhung cay co thu reu phu co kinh, mot ben la khong gian thoang dang voi bau troi xanh biec va nhung lan may van vu quanh dinh nui xam xa xa.
Cam nhan cua chung toi khi vao Vuon quoc gia Ba Vi la nui cao, doc dung cheo leo va mau xanh phu day tam mat. Con duong ngoan ngoeo, quanh co, uon luon dan loi di giua hai ben la rung cay bat ngan keo dai nhu vo tan.
Buoi sang mua he, khong khi trong lanh mat diu, tao cam giac khoan khoai cho moi ai dat chan den day. Theo loi mon tu cong di vao la rung thong vi vut va rung tung rong lon. Dung nhin suong sa xuong ho nuoc mo ao, moi nguoi co mot cam giac rieng.
Nhung ngay troi quang may tanh, nang dep, khi mat troi chenh chech chieu tu huong Tay, dung tren dinh nui Ba Vi co the nhin thay ro toan canh Thu do Ha Noi yeu dau, ma noi bat la nhung khoi nha chung cu hien dai, nhung cao oc o trung tam thanh pho.
Man dem buong xuong, Vuon Quoc gia Ba Vi nhu chuyen mua ro ret, toan mot mau den bao phu. Thay vao tieng chim hot liu lo cua moi som binh minh la tieng con trung keu ra rich trong dem, bat chot la tieng vuon hu va tieng dong cua nhung loai thu di an dem day chat hoang da...
Ong Do Huu The, Giam doc Trung tam Dich vu du lich sinh thai va Giao duc moi truong Ba Vi, cho biet, Ba Vi duoc vi nhu la “la phoi xanh cua Thu do”. Noi day co he thuc vat kha phong phu va da dang, da ghi nhan 812 loai bac cao thuoc 99 ho, 472 chi. Trong so do co mot so loai lan dau tien duoc mo ta tai khu vuc nay, vi nhu: cay Mo Ba Vi, cay Cau Ba Vi, cay Luoi vang nang co Ba Vi va 2 loai dac huu la Boi Loi Ba Vi, Ca Lo Ba Vi va nhieu loai cay quy hiem nhu: Bach xanh, Thong tre, Vu huong, De tung soc trang, Lan kim tuyen. Ben canh do, o Vuon Quoc gia Ba Vi da thong ke duoc 503 loai cay thuoc va 45 loai dong vat quy.
Huong Dong dinh Vua, cao 1.269 met (so voi muc nuoc bien), phai leo len gan 800 bac da la toi dinh, tren do co lap den tho Bac Ho. Doi dien ve phia Tay la dinh Tan Vien, cao 1.226 met, leo len 225 bac, noi co den Thuong, tuong truyen la noi hoa cua Duc thanh Tan - Son Tinh, mot trong “Tu bat tu” trong tam linh cua nguoi Viet. Tiep do la dinh Ngoc Hoa (tuong truyen la con gai Vua Hung thu 18), cao 1.120 met. Do en khi hau Ba Vi thay doi theo do cao. Tren 500 met luon co suong mu bao phu dinh nday la vung dia hinh doi nui nui. Du kho khan, vat va, nhung khi cham chan toi dinh nui, khi nguoi va may hoa lan vao nhau, khi cam giac nhu dang rat gan voi than linh, lang tam voi nhung huyen tich khac nhau, trong cai huyen ao cua troi dat, rung nui... moi nguoi bong cam thay tam hon duoc thanh thoat ky la...
Xuong nui, o do cao khoang 800 met (so voi muc nuoc bien), re phai, vuot len mot doan doc cao va khuc khuyu “cua tay ao” la khu phe tich gom nha tho, nhung khu biet thu nghi mat, co nhi vien va ca nha tu cua thuc dan Phap de lai cach day gan tram nam voi reu phong co kinh, mang ve dep hoang so noi dai ngan.
Xuong do cao 600 met, la khu di tich khang chien chong Phap, noi ghi dau tran danh lich su cua Trung doan Ba Vi ngay 31/12/1951, cat dut phong tuyen song Da cua Phap, tao cho quan ta danh thang chien dich Hoa Binh nam 1952.
Roi Vuon Quoc gia Ba Vi trong su van vuong va nuoi tiec, chung toi cam nhan duoc phan nao o noi day ve ca ve thien nhien ky vi va dau an lich su cua biet bao doi the he cha ong ta da tao dung.
Vườn quốc gia Ba Vì - Hoang sơ và huyền thoại
By Kinh Nghiệm Du Lịch
Với diện tích hơn 11.460ha, nằm trên địa phận huyện Ba Vì (Hà Nội), Vườn Quốc gia Ba Vì là địa điểm không thể bỏ qua đối với những du khách ưa khám phá, mạo hiểm.